Misschien heb u online die advertenties gezien voor een nieuwe smartphone die 10 jaar meegaat. Misschien hebt u die zelfs aangeklikt, maar was u teleurge- steld dat deze telefoon niet bestaat... nog niet. De “10-jaar telefoon” is een initiatief dat probeert uw aandacht, en die van de wetgevers van de EU, te trekken met een verleidelijke toekomst waarin het normaal is dat een smartphone een decennium meegaat. Om dit werkelijkheid te laten worden, zou er wetgeving moeten komen inzake repareerbaarheid, voortdurende software-ondersteuning en beschikbaar- heid van onderdelen – en dan vooral de accu. Er zou informatie beschikbaar moeten zijn over hoe u uw telefoon zelf kunt repareren, samen met een officiële score voor de repareerbaarheid.

Timing

Naarmate onze mobiele telefoon steeds fantastischer werd, lijken we ergens onder- weg te hebben geaccepteerd dat deze kostbare steun en toeverlaat slechts twee tot vier jaar meegaat (in volledig werkende toestand). Ik denk dat we niet vaak stilstaan bij de vraag hoeveel tijd we eigenlijk van onze apparaten verwachten. Hoe lang moet uw 4K-flatscreen meegaan? Hoe zit het met uw wasmachine, uw ontwaaklamp of uw reflow-oven?

De 10-jaar-smartphone is een initiatief van de Europese Right to Repair-campagne, een coalitie van meer dan 80 organisaties uit heel Europa die aandringen op producten die langer meegaan en beter kunnen worden gerepareerd.

Twee tot vier jaar lijkt niet zo slecht voor de meeste toestellen, aangezien u in die periode waarschijnlijk toch iets nieuws wilt. Wat een vreemde gedachte is. Waar komt die drang om voortdurend te upgra- den vandaan en wordt het niet eens tijd dat we ons daarvan ontdoen - in het licht van onze planeet die verdrinkt in onze spullen, de hulpbronnen en het lijden dat gepaard gaat met het maken van veel van onze apparaten en onze eigen waardering voor wat we hebben? Waarom passen we onze apparaten en onze mentale modellen niet aan zodat ze langer meegaan?

Nieuwe reflex

Mijn smartphone is nu ongeveer vijf jaar oud, en ik moet dringend de batterij laten vervangen. Hij zakt in een oogwenk van 42% naar leeg. Ik ben op zoek gegaan naar een nieuwe telefoon, totdat ik besefte dat ik, afgezien van de suïcidale batterij, er nog steeds heel blij mee ben. Ik ben niet de enige met deze nieuwe reflex; slechts 11% van de mensen in de EU repareert zijn telefoon als hij het begeeft. Zou ik ook onmiddellijk op zoek gaan naar een nieuwe wasmachine als die opeens weigert te centrifugeren? Ik denk het niet. Ik denk dat mijn reflex zou zijn om het probleem te googelen om te zien of het internet misschien weet dat dit heel vaak gebeurt en dat ik gewoon het dinges-ven- tiel moet schoonmaken. Zelf onderhouden en repareren dus. Mocht dat niet lukken, dan zou ik waarschijnlijk een professional inschakelen ALS de wasmachine niet ouder is dan 10 jaar.

Wasmachines en smartphones zitten in dezelfde prijsklasse. Maar we verwachten niet dat onze telefoons tien jaar meegaan. Hoogste tijd dat we slimmer worden.

Priscilla Haring-Kuipers schrijft over technologie vanuit een sociaal-wetenschappelijk perspectief. Zij is vooral geïnteresseerd in technologie die het goede in de mensheid ondersteunt, en een fervent voorstander van effectonderzoek. Zij heeft een MSc in mediapsychologie en maakt This Is Not Rocket Science waar.

Meer over WEEF 2022 en Ethiek

Het Wereldforum voor Ethische Elektronica (WEEF 2022), dat voor november gepland is, zal voortbouwen op het momentum van het evenement van vorig jaar, waar zowel Priscilla Haring-Kuipers als Margot Cooijmans gesproken hebben. De komende maanden zal Elektor artikelen, opiniepeilingen en interviews over ethiek en opiniepeilingen publiceren die tot nadenken stemmen. Bezoek de WEEF 2022 website voor meer details.