Bepaalde koolstof-nanobuisjes blijken kankerverwekkend
Afbeelding: Michael Ströck / Wikimedia
Nanotechnologie is uit de moderne wetenschap en nieuwe producten nauwelijks meer weg te denken. Juist koolstof-nanobuisjes maken heel nieuwe materialen mogelijk tot en met componenten met verbluffende eigenschappen. Maar die vooruitgang is niet zonder risico: nu is bij een onderzoek op muizen gebleken, dat bepaalde koolstof-nanobuisjes kankerverwekkende eigenschappen hebben die vergelijkbaar zijn met die van asbestvezels, want in enkele van de 32 daarmee besmette dieren zijn mesotheliomen ontdekt.
Nanotechnologie is uit de moderne wetenschap en nieuwe producten nauwelijks meer weg te denken. Juist koolstof-nanobuisjes maken heel nieuwe materialen mogelijk tot en met componenten met verbluffende eigenschappen. Maar die vooruitgang is niet zonder risico: nu is bij een onderzoek op muizen gebleken, dat bepaalde koolstof-nanobuisjes kankerverwekkende eigenschappen hebben die vergelijkbaar zijn met die van asbestvezels, want in enkele van de 32 daarmee besmette dieren zijn mesotheliomen ontdekt.
Tot nu toe zijn weliswaar nog nooit zulke effecten geconstateerd bij mensen, maar voorzichtigheid is geboden. Lange koolstof-nanobuisjes lijken zelfs qua structuur op asbestvezels. Maar juist vanwege hun ongelooflijke stevigheid en relatief kleine gewicht zijn ze interessant voor veel industriële weefsels. Dat geldt niet alleen voor materialen in de vliegtuigbouw, maar ook voor automotive en fietsen, ja zelfs voor helmen. En ook de elektronica wordt erdoor getroffen, want de inzet in bijvoorbeeld printmateriaal en speciale elektronische componenten is geen science fiction.
Volgens Prof. Marion MacFarlane van de Medical Research Council (MRC) Toxicology Unit in Leicester (UK) konden voor het eerst eenduidig de giftige effecten van lange, dunne koolstof-nanobuisjes worden aangetoond: ze kunnen in organismen leiden tot de vorming van mesotheliomen. Het is gebleken dat dit niet van toepassing is op alle soorten koolstof-nanobuisjes, dus fabrikanten zouden beter moeten nadenken over welk soort koolstof-nanobuisjes ze in hun producten willen gebruiken.
Bij de dierproeven werden de koolstof-nanobuisjes in de pleurale ruimte van de muizen aangebracht. Dat is de plaats, waar mesotheliomen zich bij mensen vormen. De resulterende veranderingen werden dan maandenlang onderzocht via de verschillende ontstekingsstadia tot aan het ontstaan van kanker. Het is gebleken dat het gevaar vooral zit in lange, dunne koolstof-nanobuisjes, die qua afmetingen lijken op asbestvezels. Dikkere, kortere of samengeklonterde nanobuisjes werden door het immuunsysteem goed herkend en geëlimineerd door macrofagen.
De onderzoeksresultaten zijn gepubliceerd in het vakblad Current Biology onder de titel Long-Fiber Carbon Nanotubes Replicate Asbestos-Induced Mesothelioma with Disruption of the Tumor Suppressor Gene Cdkn2a (Ink4a/Arf).
Tot nu toe zijn weliswaar nog nooit zulke effecten geconstateerd bij mensen, maar voorzichtigheid is geboden. Lange koolstof-nanobuisjes lijken zelfs qua structuur op asbestvezels. Maar juist vanwege hun ongelooflijke stevigheid en relatief kleine gewicht zijn ze interessant voor veel industriële weefsels. Dat geldt niet alleen voor materialen in de vliegtuigbouw, maar ook voor automotive en fietsen, ja zelfs voor helmen. En ook de elektronica wordt erdoor getroffen, want de inzet in bijvoorbeeld printmateriaal en speciale elektronische componenten is geen science fiction.
Volgens Prof. Marion MacFarlane van de Medical Research Council (MRC) Toxicology Unit in Leicester (UK) konden voor het eerst eenduidig de giftige effecten van lange, dunne koolstof-nanobuisjes worden aangetoond: ze kunnen in organismen leiden tot de vorming van mesotheliomen. Het is gebleken dat dit niet van toepassing is op alle soorten koolstof-nanobuisjes, dus fabrikanten zouden beter moeten nadenken over welk soort koolstof-nanobuisjes ze in hun producten willen gebruiken.
Bij de dierproeven werden de koolstof-nanobuisjes in de pleurale ruimte van de muizen aangebracht. Dat is de plaats, waar mesotheliomen zich bij mensen vormen. De resulterende veranderingen werden dan maandenlang onderzocht via de verschillende ontstekingsstadia tot aan het ontstaan van kanker. Het is gebleken dat het gevaar vooral zit in lange, dunne koolstof-nanobuisjes, die qua afmetingen lijken op asbestvezels. Dikkere, kortere of samengeklonterde nanobuisjes werden door het immuunsysteem goed herkend en geëlimineerd door macrofagen.
De onderzoeksresultaten zijn gepubliceerd in het vakblad Current Biology onder de titel Long-Fiber Carbon Nanotubes Replicate Asbestos-Induced Mesothelioma with Disruption of the Tumor Suppressor Gene Cdkn2a (Ink4a/Arf).
