Boekbespreking: Acoustics in Performance
Het boek beschrijft heel goed allerlei ervaringen, die te maken hebben met luisteren in grote ruimtes en zelfs grote gebouwen, vooral concertzalen en kerken (places of worship zoals de auteur Honeycutt die noemt). Elk hoofdstuk in het boek beschrijft eerst hoe de verschillende betrokkenen het communicatieprobleem, dat door de slechte akoestiek wordt veroorzaakt, onder woorden brengen: zoals de vocalist die last heeft van het geroezemoes van het publiek, het publiek dat last heeft van echo’s en het gezoem van de airco en de ongelukkige geluidstechnicus die ontdekt dat zijn zorgvuldig voorbereide instellingen van de mengtafel onbruikbaar zijn, als de zaal vol zit met mensen met een jas aan. Honeycutt’s boek gaat in op al die aspecten en meer.
Men zegt wel dat je iets eerst moet zien, voordat je het kunt geloven, maar ook horen kan een flink overtuigende kracht hebben, zeker als de geluidsweergave en -propagatie goed zijn. Veel lezers zullen zich, net als ik, weleens verbaasd hebben over de akoestiek van een klassiek amfitheater. Het was dichtbij Efeze bij de westkust van Turkije waar zoveel “Griekse” geschiedenis is te vinden. Op een hete avond met een flinke zeewind, woonde ik een gecombineerde muzikale-en vocale prestatie van een lokaal gezelschap bij. Ze gebruikten bij dat optreden absoluut geen elektrisch vermogen, het was echt unplugged! Geen microfoons, geen PA-systeem en toch waren de fijnste details van het geluid hoorbaar voor iedereen in het publiek. Alle aankondigingen werden zonder stemverheffing gedaan en vanaf mijn plaats hoog in het amfitheater kon ik horen hoe de musici hun instrumenten uit de met vilt gevoerde koffers pakten. Dankzij de speciale akoestiek van het antieke bouwwerk in combinatie met de richtingsgevoeligheid van mijn oren, was een zacht geluid vanaf het podium sterker te horen dan dat van een babbelend kind een paar zitplaatsen verderop.
Daar moest ik meteen aan denken, toen ik het boek Acoustics in Performance van Richard A. Honeycutt kreeg uit de drukkerij bij Elektor. In dat boek kon ik alle natuurkundige, wetenschappelijke en psycho-akoestische aspecten terugvinden die een rol speelden bij die mooie herinnering. Het gaat dan bijvoorbeeld om storende bijgeluiden uit de omgeving (het kind en de wind), verstaanbaarheid van spraak (de duidelijke aankondigingen) en dingen die meer met de perceptie te maken hebben, zoals de tijd die het me kostte om te wennen aan de afwezigheid van lange basklanken. Dat laatste is trouwens interessant, want het gaat daarbij eigenlijk om een aangeleerde voorkeur, die is veroorzaakt door jarenlang te luisteren naar rockmuziek op goedkope Hifi-sets en door het bijwonen van concerten in ruimtes met een suboptimale akoestiek, waar de basgitaar veel te luid wordt weergegeven.
Daar moest ik meteen aan denken, toen ik het boek Acoustics in Performance van Richard A. Honeycutt kreeg uit de drukkerij bij Elektor. In dat boek kon ik alle natuurkundige, wetenschappelijke en psycho-akoestische aspecten terugvinden die een rol speelden bij die mooie herinnering. Het gaat dan bijvoorbeeld om storende bijgeluiden uit de omgeving (het kind en de wind), verstaanbaarheid van spraak (de duidelijke aankondigingen) en dingen die meer met de perceptie te maken hebben, zoals de tijd die het me kostte om te wennen aan de afwezigheid van lange basklanken. Dat laatste is trouwens interessant, want het gaat daarbij eigenlijk om een aangeleerde voorkeur, die is veroorzaakt door jarenlang te luisteren naar rockmuziek op goedkope Hifi-sets en door het bijwonen van concerten in ruimtes met een suboptimale akoestiek, waar de basgitaar veel te luid wordt weergegeven.