Beelden en geluiden van Jerobeam Fenderson
Hier is een leuk stukje amusement voor de zomer. Zeker als u, net als ik, dacht dat een oscilloscoop met een kathodestraalbuis, al is hij dan analoog, niet bedoeld is om te kijken naar muziek (sic). Hier zien we hoe fraaie, geanimeerde beelden op het scherm van een ouderwetse scoop worden getoverd onder begeleiding van speciaal voor dit doel gecomponeerde muziek. Ook al wordt het hier tot een kunst verheven, met een mooie soundtrack, het werkingsprincipe is niet anders dan dat van de bekende Lissajous-figuren. Onze lezers van het eerste uur herinneren zich misschien nog wel een Elektuur-project onder de naam Spiroscope uit de jaren 70 (zie attachment onderaan dit artikel).

Muziek op de scoop in XY-modus

In dit geval is de oscilloscoop een Tektronix D11 5103N, een type dat wordt gewaardeerd om zijn grote scherm en lichtopbrengst, maar het kan met elke scoop met een XY-modus. Zelfs op digitale oscilloscopen en zelfs op virtuele scoops, al zal de grafische kwaliteit daar minder zijn vanwege de artefacten die ontstaan door digitalisering en filtering.
De muzieksignalen, of geluidseffecten als u ze liever zo noemt (luister bij voorkeur met de koptelefoon om de buren niet te storen en om de werking beter te begrijpen), zijn gegenereerd met een proces voor XY-synthese dat de auteur, Jerobeam Fenderson, goed uitlegt op zijn YouTube-kanaal.
 

Eén van de mooie dingen van deze schitterende demonstraties is dat ze eraan herinneren wat een verfijnd zintuig ons gehoor werkelijk is. De capaciteit van onze hersenen voor het verwerken van audiosignalen is wonderbaarlijk. Meestal is de relatie tussen de auditieve perceptie van een geluidssignaal met de visuele representatie op een scoop niet zo duidelijk. Het verschil tussen de basisgolfvormen (sinus, driehoek, blok, zaagtand…) is gemakkelijk te horen, maar als het gaat over muziek of een stem, dan vertelt zelfs de beste grafische representatie van het elektrisch signaal weinig over de auditieve ervaring.