Natuurkundigen van de  Eindhovense groep Photonics and Semiconductor Nanophysics hebben een manier ontwikkeld om nanolichtbronnen op afstand te bedienen, en wel op een ultrakorte tijdschaal. Deze lichtbronnen zijn nodig om quantum-informatie te kunnen versturen.

Ze etsten hiervoor een zogeheten fotonisch kristal rondom enkele quantum-dots in een halfgeleiderlaag. Quantum-dots zijn kleine structuren die spontaan licht uitzenden als gevolg van atomaire processen. Door met een korte laserpuls de brekingsindex van het fotonische kristal even te verstoren, ervaart de quantum-dot een verandering van het elektromagnetische veld om zich heen. Deze verandering kan het uitzenden van licht door de dot versnellen of vertragen. Zodra de verstoring voorbij is, zal de dot weer op de normale manier stralen.

Op deze manier is de spontane uitzending van licht door de dot naar believen aan en uit te zetten. Het meest opvallend aan deze methode is dat de tijdsduur van de lichtflits aanzienlijk korter gemaakt kan worden dan de natuurlijke levensduur van zo’n dot als lichtbron. In een artikel in het tijdschrift Nature Nanotechnology beschrijven de onderzoekers een experiment waarin de lichtpuls 200 picoseconden lang was, maar op basis van de theorie verwachten ze deze lichtpulsen nog een factor tien korter te kunnen maken. Daarnaast blijkt het dus mogelijk om met een laserpuls op relatief grote afstand van de lichtbron de uitzending van licht te controleren.

Dit onderzoeksresultaat is onder andere van belang om quantuminformatie te kunnen versturen. Hiervoor zijn lichtbronnen nodig die individuele fotonen (lichtdeeltjes) kunnen uitzenden. De controle over tijdsafhankelijke eigenschappen van deze fotonen is belangrijk om quantuminformatie te kunnen uitwisselen tussen verschillende partijen. De nu voorgestelde methode om de lichtbron op afstand te controleren maakt dit mogelijk, zonder de eigenschappen van het uitgezonden lichtdeeltje te beïnvloeden.

Illustratie: Yan Liang (L2Molecule.com)