Wie het kleine niet eert – aflevering 35 – Phaser (3)
Phaser (3)
idee: Elex-team
Onze phaser heeft een symmetrische voeding van ±9 V nodig. Let op: met ± (plusminus) bedoelen we niet ‘ongeveer 9 V’ maar ‘plus 9 V én –9 V’! Wanneer u bedenkt dat deze schakeling zes (6) LED’s rijk is, dan zal het u niet verbazen dat het stroomverbruik niet werkelijk gering is: gemiddeld ongeveer 60 mA (waarbij het leeuwendeel door het positieve deel van de voeding wordt geleverd). En dat betekent dat voeding uit een tweetal 9V-batterijen (‘blokjes’) weliswaar kan, maar gezien de korte levensduur van de batterijen geen werkelijk goed idee is. Een kleine symmetrische netvoeding van plus en min 9 V verdient dringend de voorkeur!
Over de afregeling kunnen we kort zijn: met instelpotmeter P1 stelt u éénmalig de gewenste oscillatorfrequentie in. Met potmeter P2 regelt u het uitgangsniveau, en met P3 stelt u het aandeel van het ‘gephaserde’ signaal in het uitgangssignaal in.
We komen nog even terug op de LED’s. Elke LED moet tegenover de bijbehorende LDR worden gemonteerd – werp daartoe nog even een blik op onderstaand fragment van het complete schema.
Het moge duidelijk zijn dat er geen omgevingslicht op de LDR’s mag vallen – de phaser moet dus in een lichtdichte behuizing worden ingeboud. Bovendien moet u met zwart karton (of kunststof kokertjes) ervoor (proberen te) zorgen dat elke LED alleen zijn ‘eigen’ LDR kan belichten.
De phaser kan met een beetje handigheid op gaatjesprint worden opgebouwd. Toen de schakeling voor het eerst werd gepubliceerd (iets meer dan 30 jaar geleden!) is er een print voor ontworpen; maar u zult begrijpen dat die niet meer leverbaar is. Ook bestaan de originele films van die print (met rode tape op doorzichtige rasterfolie geplakt – dat was toen nog handwerk, er kwam geen computer aan te pas!) niet meer. Niettemin kunt u hieronder een kopie op ware grootte van die layout (plus componentenopstelling) downloaden; vermoedelijk is die kopie niet goed genoeg om voor het belichten van een print te gebruiken, maar hij kan waarschijnlijk als voorbeeld dienen voor een eigen printlayout.
