Leugendetector


idee: Elektor Labs
 

Echte leugendetectoren gebruiken diverse opnemers die op/aan het lichaam van de te ondervragen persoon worden bevestigd en die parameters zoals bloeddruk, hartslag, ademhaling, huidweerstand en -temperatuur meten. De detector schrijft deze waarden op een lange papierstrook, en uit die gegevens kan (naar verluidt) worden afgeleid of de persoon in kwestie vragen al dan niet naar waarheid heeft beantwoord. Het gebruik van leugendetectoren is overigens in veel landen omstreden.

Hier een simpele schakeling die veranderingen van de huidweerstand meet en die op een speelse manier als leugendetector kan worden gebruikt.
 

Voor ons doel is een gewone ohmmeter niet bruikbaar – we willen immers niet de absolute waarde van de huidweerstand meten, maar de verandering daarvan. Een schakeling waarmee dat mogelijk is, is getekend in figuur 1.

 

Figuur 1.

Links in het schema zien we twee elektroden die (bijvoorbeeld) op de rug van een hand en op de bijbehorende onderarm worden aangebracht. Op de ‘onderste’ elektrode staat een negatieve spanning van 9 V. Via de huid(weerstand) en R2 komt die spanning terecht op de extreem hoogohmige plus-ingang van IC1. Die ingang neemt zodoene vrijwel geen stroom op; de over of door de huid lopende stroom moet dus via P2 en R1 naar IC2 lopen. Deze opamp regelt zijn uitgangsspanning zodanig dat op de ‘bovenste’ elektrode altijd 0 V staat.

Daarbij zorgen R5 en de parallelschakeling van C2 en C3 voor een zekere vertraging. Grote spanningsverschillen worden door de beide dioden snel weggewerkt; bij kleine spanningsverschillen kan het tot 30 seconden duren voordat de spanning op de bovenste elektrode weer tot 0 is teruggeregeld. Zo verkrijgen we een duidelijke uitslag van draaispoelmeter M1.
 

R1 en C2 vormen een laagdoorlaatfilter om eventueel opgepikte (brom)storingen buiten de deur te houden. Het meetinstrument moet een exemplaar zijn met het nulpunt in het midden van de schaalverdeling.
 

Over de afregeling kunnen we kort zijn: bevestig de beide elektroden (hoe u die maakt laten we aan uw fantasie over) op de huid van de proefpersoon en sluit een multimeter aan op de uitgang van de schakeling (bereik: 10 VDC). Verdraai dan P2 tot de meter een spanning van 2...6 V aangeeft (wacht tot de uitlezing stabiel is). Daarmee is de detector op het huidtype van de proefpersoon ingesteld. Wanneer we nu licht op de elektroden drukken, moet M1 een uitslag vertonen. Als dat in orde is, is de detector gebruiksklaar.
 

Waarschuwing: deze schakeling mag uitsluitend uit twee 9-V-batterijen worden gevoed; gebruik onder geen voorwaarde een netvoeding!