Onderzoekers van het Berkeley Lab (Californië) zijn er met een zogenaamde laser-plasmaversneller in geslaagd om elektronen over een afstand van negen centimeter te versnellen tot een energie van 4,25 giga-elektronvolt. Deze versnelling over zo’n korte afstand komt overeen met een energiegradiënt die 1000 keer groter is dan bij traditionele deeltjesversnellers en betekent een wereldrecord voor laser-plasmaversnellers. De onderzoekers verwachten dat experimenten waarvoor nu nog kilometerslange deeltjesversnellers nodig zijn in de toekomst met dit type deeltjesversneller in een opstelling met de grootte van een labtafel kunnen worden uitgevoerd.

Traditionele deeltjesversnellers, zoals de Large Hadron Collider bij Genève die een omtrek heeft van 27 kilometer, versnellen de deeltjes door elektrische velden in een metalen buis te moduleren. De versnelling bedraagt hierbij maximaal 100 mega-elektronvolt. Bij een laser-plasmaversneller wordt een krachtige laserpuls in een dunne met plasma gevulde buis geïnjecteerd. De laser creëert hierbij een kanaal door het plasma waarbij golven ontstaan die vrije elektronen ‘vangen’ en deze versnellen. Bij de record-versnelling werd de laserpuls opgewekt door een krachtige laser, de Berkeley Lab Laser Accellerator (BELLA), met een vermogen van één petawatt.

Foto: Roy Kaltschmidt