Onthulling van ethische transparantie: Resultaten van de enquête Ethiek in Elektronica 2024

Nu de elektronica-industrie steeds kritischer wordt op het gebied van ethiek en duurzaamheid, onthult het onderzoek Ethics in Electronics's (EiE’) 2024 belangrijke tekortkomingen in de transparantie van elektronicabedrijven. In dit interview bespreekt de projectleider van EiE, Niek Poortman, de belangrijkste bevindingen van het onderzoek en wat bedrijven moeten doen om te voldoen aan de veranderende ESG-normen.

Elektor: Voordat we in de details van het EiE 2024 onderzoek duiken, kun je ons iets vertellen over Ethics in Electronics als organisatie?

Poortman: Ethics in Electronics is opgericht in 1994, als onderdeel van Stichting Lenthe, lang voordat de elektronica-industrie zich begon te bekommeren om ethiek en/of duurzaamheid. Ethics in Electronics zorgde voor bewustwording door columns en artikelen te publiceren in Elektor, een tijdschrift en platform voor Europese technici. Tegenwoordig ondersteunt Lenthe communicatiemanagers van middelgrote bedrijven met onderzoek, artikelen en vakprijzen. Onze ambitie is om hen te inspireren en te helpen bij het maken van transparante (interne en externe) bedrijfsethische communicatie.

Elektor: Wat waren de hoofddoelen die je voor ogen had toen je de EiE-enquête 2024 opstelde? Wat hoopte je aan het licht te brengen?

Poortman: Toen we de enquête van 2024 voor Ethics in Electronics ontwierpen, was ons belangrijkste doel om een duidelijker beeld te krijgen van hoe bedrijven in de elektronicasector communiceren over hun inzet voor ethiek en duurzaamheid. Met de aankomende wettelijke vereisten rond ESG-rapportage, met name voor grote bedrijven met meer dan 500 werknemers en binnenkort ook voor het MKB in 2025, wilden we beoordelen hoe goed bedrijven op deze veranderingen waren voorbereid.

Het doel was om te ontdekken in hoeverre deze bedrijven transparant zijn over belangrijke aspecten, zoals hun ethische verplichtingen, duurzaamheidspraktijken, werknemersrelaties, omzet en of ze rapporten publiceren zoals jaarverslagen of duurzaamheidsrapporten. We wilden ook zien hoe goed deze bedrijven aansluiten bij opkomende trends en verwachtingen van belanghebbenden, zoals de integratie van Sustainable Development Goals (SDG's).

Door 100 exposanten op Messe München 2024 te toetsen, hoopten we de sterke en zwakke punten van de sector op dit gebied aan het licht te brengen en bedrijven de kans te bieden om tekortkomingen in hun eigen communicatie te identificeren en hun transparantie te verbeteren. Uiteindelijk was het ons doel om inzichten te verschaffen die bedrijven zouden helpen om niet alleen aan hun wettelijke verplichtingen te voldoen, maar ook om hun marktpositie, geloofwaardigheid en aantrekkelijkheid voor werknemers, klanten en belanghebbenden te verbeteren.
 
Elektor: Hoe heb je de bedrijven geselecteerd die deelnamen aan het onderzoek voor 2024? Was er een bepaald criterium of segment van de elektronica-industrie waar jullie je op richtten?

Poortman: Voor de enquête van 2024 hebben we ons specifiek gericht op exposanten van Electronica 2024 bij Messe München. Onze focus lag op Europese KMO's (kleine en middelgrote ondernemingen) binnen de elektronicasector. De bedrijven die we hebben opgenomen zijn willekeurig geselecteerd binnen dit criterium.

De beslissing om ons te richten op KMO's in Europa was heel bewust. We wilden beoordelen hoe goed middelgrote bedrijven - vaak de ruggengraat van de sector - zich voorbereiden op de komende veranderingen in de regelgeving met betrekking tot ESG- en duurzaamheidsrapportage. Hoewel grotere bedrijven misschien al over rapportagemechanismen beschikken, waren we vooral geïnteresseerd in MKB-bedrijven omdat zij mogelijk voor grotere uitdagingen staan bij de aanpassing aan deze nieuwe vereisten. Door ons te concentreren op Europese bedrijven, erkenden we ook het strengere nalevingslandschap in de EU, die vaak de norm bepaalt voor wereldwijde inspanningen op het gebied van duurzaamheid.

Ons doel was om te zien hoe deze MKB-bedrijven, die een cruciale rol spelen bij het stimuleren van innovatie binnen de elektronica-industrie, zichzelf positioneren op het gebied van ethische en duurzame praktijken en hoe ze deze inspanningen zowel publiekelijk als binnen hun netwerken van belanghebbenden communiceren.
  Elektor: Uit jullie onderzoek bleek dat slechts 16% van de bedrijven expliciet verwijst naar de Sustainable Development Goals (SDG's) van de VN op hun websites. Waarom denk je dat er zo weinig overeenstemming is met deze wereldwijde duurzaamheidsnormen?

Poortman: Het lage percentage bedrijven dat expliciet verwijst naar de SDG's weerspiegelt waarschijnlijk een paar belangrijke factoren. Ten eerste, hoewel de SDG's algemeen erkend worden als wereldwijde duurzaamheidsnormen, kunnen veel bedrijven - vooral MKB-bedrijven - worstelen met hoe ze deze bredere doelen kunnen integreren in hun specifieke bedrijfsmodellen en activiteiten. Voor kleinere bedrijven kan afstemming op de SDG's lijken op een extra laag van complexiteit, vooral als ze niet beschikken over de middelen of expertise om deze mondiale doelstellingen te verbinden met hun dagelijkse activiteiten.

Ten tweede zijn veel bedrijven bezig met duurzame praktijken zonder deze expliciet in de context van de SDG's te plaatsen. Ze kunnen zich bezighouden met zaken als het verminderen van de CO2-uitstoot, het verbeteren van arbeidspraktijken of het vergroten van transparantie, maar gebruiken niet noodzakelijkerwijs de taal van de SDG's in hun communicatie. Dit kan te wijten zijn aan een gebrek aan bewustzijn of gewoon aan een gebrek aan samenhang tussen hun acties en de manier waarop ze hun duurzaamheidsinspanningen in de markt zetten.

Tot slot kunnen MKB-bedrijven het gevoel hebben dat aanpassing aan dergelijke wereldwijde normen relevanter is voor grotere bedrijven met een groter wereldwijd bereik. Met de toenemende nadruk op transparantie en naleving, vooral in Europa, is er echter een duidelijke kans voor bedrijven van alle formaten om hun communicatie te verbeteren en te laten zien hoe hun inspanningen bijdragen aan bredere maatschappelijke doelen, zoals de SDGs. Naarmate de regelgeving voor naleving strenger wordt, verwachten we dat meer bedrijven het belang inzien van het afstemmen van hun strategieën op internationale normen zoals de SDG's.

Elektor: Een van de belangrijkste bevindingen was dat slechts 14% van de bedrijven hun jaarverslagen openbaar maken. Wat zijn de potentiële risico's voor bedrijven die niet transparant zijn over hun financiële gezondheid??

Poortman: Bedrijven die hun jaarverslagen niet openbaar maken, lopen het risico het vertrouwen te verliezen van belangrijke belanghebbenden zoals investeerders, klanten en werknemers, die transparantie en verantwoording steeds belangrijker vinden. In een concurrerende markt kan een gebrek aan transparantie de reputatie van een bedrijf schaden en groeimogelijkheden beperken. Bovendien kunnen bedrijven die niet proactief zijn in het delen van financiële en duurzaamheidsinformatie door de strengere ESG-regelgeving, vooral in Europa, te maken krijgen met nalevingsproblemen, waardoor ze minder aantrekkelijk worden voor zowel partners als talent.

Elektor: Jullie ontdekten dat 62% van de bedrijven het aantal werknemers niet bekendmaakt. Waarom zou dit een probleem kunnen zijn? Denkt u dat dit gebrek aan transparantie de perceptie van een bedrijf bij potentiële werknemers en andere belanghebbenden negatief beïnvloedt?

Poortman: Het gebrek aan informatie over werknemers kan zorgen oproepen over transparantie en vertrouwen, vooral voor potentiële werknemers en belanghebbenden die op zoek zijn naar inzicht in het personeelsbestand van een bedrijf. Voor werkzoekenden kan het weten hoe groot een bedrijf is van invloed zijn op hun beslissing om te solliciteren, omdat het vaak een weerspiegeling is van de middelen, groeimogelijkheden en bedrijfscultuur. Voor belanghebbenden, vooral degenen die zich richten op ESG-factoren, zijn personeelsgegevens essentieel voor het evalueren van de sociale impact van een bedrijf en de relaties met werknemers. Het niet bekendmaken van deze informatie kan een bedrijf geheimzinnig of minder verantwoordelijk doen lijken, wat de reputatie en aantrekkelijkheid in een concurrerende markt kan schaden.

Elektor: Je hebt een vergelijkbaar onderzoek uitgevoerd in 2022 en de resultaten van 2024 laten weinig verbetering zien op het gebied van transparantie. Waarom denk je dat elektronicabedrijven moeite hebben om vooruitgang te boeken op dit gebied, ondanks de toenemende druk van regelgeving en belanghebbenden?

Poortman: Ondanks de toenemende druk van regelgeving en belanghebbenden worstelen veel elektronicabedrijven waarschijnlijk met transparantie vanwege de complexiteit van het afstemmen van interne processen op nieuwe rapportagenormen. Het implementeren van transparante ESG- en financiële verslaglegging vergt veel tijd, middelen en expertise, vooral voor MKB-bedrijven, die vaak niet over de infrastructuur van grotere bedrijven beschikken. Daarnaast kan er aarzeling of onzekerheid bestaan over hoe deze informatie het beste openbaar kan worden gemaakt zonder het concurrentievoordeel in gevaar te brengen. Naarmate de regelgevende kaders zich ontwikkelen, zijn veel bedrijven misschien nog bezig zich aan te passen, wat de trage vooruitgang verklaart ondanks de druk van buitenaf.
  Elektor: Er was weinig steun voor ethisch leiderschap: slechts 14% van de bedrijven had een citaat van de CEO over ethiek en duurzaamheid. Hoe belangrijk vind je zichtbare leiderschapsondersteuning bij het opbouwen van vertrouwen van belanghebbenden?

Poortman: Zichtbare steun van het leiderschap, zoals een CEO die ethiek en duurzaamheid onderschrijft, speelt een cruciale rol bij het opbouwen van vertrouwen bij belanghebbenden. Als leiders zich openlijk uitspreken voor ethische waarden, geeft dit werknemers, investeerders en klanten het signaal dat deze prioriteiten integraal deel uitmaken van de missie van het bedrijf. Het bevordert de geloofwaardigheid en toont een betrokkenheid van bovenaf bij duurzaamheid die verder gaat dan naleving. Zonder deze zichtbare steun kunnen belanghebbenden zich afvragen of ethische initiatieven oppervlakkig zijn of geen echte steun hebben, wat mogelijk de reputatie van het bedrijf ondermijnt en het vermogen om zinvol contact te leggen met doelgroepen die ethische bedrijfspraktijken belangrijk vinden.

Elektor: Welke rol kan de organisatie Ethics in Electronics spelen om elektronicabedrijven te helpen de communicatiekloof te overbruggen, vooral met diensten als het Ethisch Profiel?

Ethics in Electronics speelt een cruciale rol bij het helpen van elektronicabedrijven om de communicatiekloof over ethiek en duurzaamheid te overbruggen, met name via diensten als het Ethisch Profiel. Deze dienst biedt bedrijven een gestructureerde, redactionele aanpak voor het delen van hun ethische verplichtingen en duurzaamheidsactiviteiten. Met de toenemende eisen op het gebied van regelgeving, zoals ESG-rapportage en afstemming op de SDG's, hebben bedrijven vaak moeite om een duidelijk, uitgebreid beeld van hun activiteiten te geven. Het Ethisch Profiel belicht niet alleen de acties van een bedrijf, maar zorgt er ook voor dat deze inspanningen effectief worden gecommuniceerd via de belangrijkste media - via de website van het bedrijf, sociale media, bedrijfsrapporten of opname in de 2025 Ethische Gids. Dit vergroot de zichtbaarheid en geloofwaardigheid onder belanghebbenden, van klanten tot investeerders, die ethiek en duurzaamheid steeds belangrijker vinden bij hun besluitvorming.

Bovendien helpt het Ethisch Profiel bedrijven vertrouwen op te bouwen door hen te begeleiden bij het invoeren van aanbevolen praktijken op het gebied van transparantie en verantwoord ondernemen. Ethics in Electronics biedt inzichten op basis van sectorspecifieke vergelijkingen en helpt bedrijven bij het identificeren van hiaten in hun communicatie en het verbeteren van de manier waarop ze hun waarden uitdragen. Door hun ethische praktijken openbaar te maken, kunnen bedrijven zich onderscheiden op de markt, potentiële werknemers aantrekken en hun reputatie als leiders op het gebied van verantwoorde innovatie verstevigen. Deze service biedt niet alleen naleving van regelgeving, maar ook een concurrentievoordeel door bedrijven te positioneren als betrouwbaar en toekomstgericht.

Elektor: Als we naar de toekomst kijken, wat is dan volgens jou de grootste uitdaging voor elektronicabedrijven op het gebied van ethiek en duurzaamheidscommunicatie?

Poortman: Als we naar de toekomst kijken, zal de grootste uitdaging voor elektronicabedrijven op het gebied van communicatie over ethiek en duurzaamheid waarschijnlijk bestaan uit het handhaven van transparantie en tegelijkertijd voldoen aan de steeds complexere regelgeving en verwachtingen van belanghebbenden. Naarmate de ESG-rapportage meer gestandaardiseerd en gedetailleerder wordt, zullen bedrijven manieren moeten vinden om hun interne processen af te stemmen op deze kaders, terwijl ze er ook voor moeten zorgen dat hun communicatie duidelijk, geloofwaardig en authentiek is. Het zal van groot belang zijn om een balans te vinden tussen naleving van de regelgeving en zinvolle, boeiende communicatie die aanslaat bij klanten, investeerders en werknemers.

Naarmate het publiek beter geïnformeerd en kritischer wordt over ethische praktijken, worden bedrijven bovendien geconfronteerd met de uitdaging om “greenwashing” te vermijden - het doen van oppervlakkige beweringen over duurzaamheid zonder inhoudelijke onderbouwing. Elektronicabedrijven zullen concreet bewijs moeten leveren van hun initiatieven en meetbare effecten moeten aantonen, terwijl ze moeten concurreren om aandacht in een markt die steeds meer verzadigd raakt met duurzaamheidsboodschappen. Het is van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat hun communicatie authentiek en datagedreven blijft, en tegelijkertijd aansluit bij de wereldwijde duurzaamheidsdoelen, om op de lange termijn vertrouwen op te bouwen en een concurrentievoordeel te behouden.

---

Elektor en eeNews Europe zijn vertrouwde mediapartners van Ethics in Electronics die geïnteresseerd zijn in het stimuleren van ethische innovatie in elektronica. Ethiek in Elektronica is opgericht in 1994. Producent Stichting Lenthe begon in dat jaar met het onder de aandacht brengen van dit onderwerp met populaire columns en artikelen in Elektor.



Vertaling: Hans Adams