73, alle hams en radiofans! Opnieuw presenteert Elektor een uitgesproken combinatie van embedded- en radiotechnologie in de vorm van de ATS25 max-Decoder — een krachtige, ultracompacte multimode LW/SW/MW/FM/Ham-band DSP-ontvanger aangestuurd door een ESP32-kern en met Wi-Fi-connectiviteit voor geavanceerde decoderingsmodi.
73, alle hams en radiofans! Opnieuw presenteert Elektor een uitgesproken combinatie van embedded- en radiotechnologie in de vorm van de ATS25 max-Decoder — een krachtige, ultracompacte multimode LW/SW/MW/FM/Ham-band DSP-ontvanger aangestuurd door een ESP32-kern en met Wi-Fi-connectiviteit voor geavanceerde decoderingsmodi.
Radio in het algemeen en radioamateurs in het bijzonder zijn grensverleggende, uitdagende en lucratieve toepassingsgebieden voor liefhebbers van microcontrollers, programmeren en kleine embedded systemen. Dit is vooral te danken aan de komst, nog niet zo lang geleden, van IC's en kant-en-klare geïntegreerde modules die alle hoogfrequente signaalverwerking voor hun rekening nemen en vervolgens een reeks aansluitingen bieden die reageren op digitale niveaus voor de besturing en zelfs voor de uitvoer van digitale signalen. Wat wil een programmeur nog meer?
Embedded - met een radio erbij
Een IC familie die zeer succesvol is geweest in het motiveren van zelfs de grootste voorstanders van volledig analoge RF technologie om over te gaan tot het omarmen (of op zijn minst accepteren) van een digitale variant, is de SkyWorks Si473x serie. Hiervan is de Si4735 een "100% CMOS AM/FM/SW/LW radio-ontvanger", wat betekent dat hij de complete tunerfunctie van antenne-ingang tot audio-uitgang integreert. Hoewel de chip viraal ging onder radioamateurs en andere radioliefhebbers toen er Arduino software voor verscheen, werden de uitstekende prestaties pas volledig benut toen een internationale groep radioamateurs en programmeurs een iets krachtigere ESP32 microcontroller gebruikte en er ingenieuze software voor begon te schrijven, niet alleen voor de LW/MW/SW/FM omroepbanden, maar ook voor de radioamateurbanden van 160 m tot 10 m en de bijbehorende "ham modes" zoals CW, RTTY, USB/LSB, FAX en andere.
De Si4735 chip en de ESP32 microcontroller verschenen voor het eerst samen in de "ATS25" multimode ontvanger, die nu al een paar jaar bestaat en goed presteert als een universele radio voor het luisteren naar uitzendingen en ham communicatie. Onlangs voegde de "Jstvro" groep echter een heleboel opties, geavanceerde digitale decodering, Wi-Fi en intelligentere DSP audioverwerking toe aan de standaard ATS25, die in feite een complete make-over kreeg op het gebied van besturingssoftware.
Het eerste wat me opviel toen ik mijn evaluatie-exemplaar van de ATS25 max-Decoder uit de verpakking haalde, was zijn compactheid, stevigheid, lichte gewicht en de aanwezigheid van slechts één knop op het voorpaneel: een knop met een diameter van 40 mm die direct aanvoelt als een rotary encoder met een drukknopfunctie. Op de achterkant van de radio zitten twee antenne-ingangen - een SMA-aansluiting voor de Wi-Fi (2,4 GHz) antenne en een BNC antenne-aansluiting. Er is ook een USB-C aansluiting, die zowel dient voor het opladen van de interne Li-Ion batterij als voor communicatie met je PC. Een hoofdtelefoonaansluiting en twee kleine schuifschakelaars maken de "gebruikersinterface" op het achterpaneel compleet.
Ik was aangenaam verrast door de meegeleverde stylus pen, een opvouwbare Wi-Fi-antenne, een telescopische staafantenne voor FM, een USB-C kabel en zelfs een doekje waarvan ik vermoed dat het dient ter bescherming tegen stof of om het aanraakscherm schoon te maken. Afgezien van de radio natuurlijk, was de beste vondst in de doos de ATX25 max-Decoder handleiding die, hoewel niet perfect, een klasse beter is dan de gebruikelijke rommel die je krijgt bij Chinese elektronica. De handleiding van 24 pagina's is goed gedrukt, heeft duidelijke foto's met legenda's en bijschriften om de belangrijkste functies te laten zien, en is echt de moeite waard om door te bladeren met de radio uit! Ik hoorde dat Elektor overweegt om de handleiding nog verder te verbeteren en een eigen versie te drukken.
De antenne is het belangrijkst - altijd
Alle microcontrollerfans moeten dit onthouden: niet de bits en bytes, maar een goede antenne is de beste vriend van je radio. De meegeleverde telescopische antenne is geweldig voor FM-bandontvangst als hij helemaal is uitgeschoven, maar als je hem gebruikt op LW/MW/SW of hambanden, zul je teleurgesteld zijn. Rol in plaats daarvan minstens 10 meter flexibel draad uit, maak het buiten ergens aan vast en sluit het vrije uiteinde aan op de telescopische antenne. Dan begint de pret, tenzij.... zoals in mijn geval, er enorme interferentie is van (digitale) bronnen zoals LED-verlichting, computers, smartphones en mijn 7,5 kWp zonnepaneelinstallatie, in het bijzonder de SolarEdge 3-fase omvormer. Dus heb ik die uitgeschakeld en ben ik verlost van 180 kHz lange harmonischen en ongewenste signalen tot ver boven de 60 MHz. De interne ruis van de ATS25 is aanwezig maar beheersbaar, zoals ik ontdekte door de antenne-ingang af te sluiten met een 50 ohm terminator. De resterende ruis is burst-achtig van de rotatie-encoder en van het OLED scherm.
Vanwege de propagatie van radiogolven is de ontvangst overdag in de MW- en LW-banden matig, zelfs als je een draadantenne hebt. De ATX25 max-Decoder was echter in staat om verschillende stations rond 675 kHz en 1000 kHz te vinden en bleek net zo goed te werken als mijn Grundig Yacht-Boy en zelfs een Philips "BX" buizenradio uit 1960, beide met ferrietstaafantennes. Ik vond ook het goede oude Droitwich op 198 kHz LW met een verslag van een BBC cricketwedstrijd. Vooral de MW-band komt tot leven in de avonduren en is erg leuk om op af te stemmen om piraten- en "laagvermogen" stations voor privégebruik te vinden..
De MW-band scannen op activiteit met de ingebouwde spectrumanalyzer. Overdag is er niet veel te horen, maar tegen de schemering begint het feest.
Op mijn ATX25 max-Decoder strekt de FM-band zich uit van 64 tot 108 MHz, wat ik nog niet eerder heb gezien en waardoor ik in ieder geval de 4-meter (70 MHz) band kan afluisteren, die niet beschikbaar is onder de "HAM" banden. Hij pikte ook wat 80 MHz politie radioverkeer op van net over de grens in Duitsland.
Uiteindelijk heb ik de antenne vervangen door een draadlus, die reageert op magnetische velden in plaats van elektrische velden, net als de gewone draadantenne. De kleine lusantenne van Elektor heeft echter een SMA-connector, terwijl de ATS25 ontvanger een BNC-connector heeft. Dus heb ik een adapter in elkaar gezet door een SMA-naar-BNC-adapter en een BNC male-to-male adapter samen te voegen. Dit werkte goed en verminderde de door de mens veroorzaakte ruis enorm, dankzij het feit dat de lus richtinggevoelig is en dus kan worden afgestemd om ruisbronnen zoals LED lampen, LCD schermen, enz. te elimineren.
Mijn geïmproviseerde SMA-naar-BNC-adapter (in twee stappen maar overal 50 ohm), de onmisbare stylus (links) en de gedrukte handleiding.
Je kunt de lusantenne het beste buiten ophangen, zo ver mogelijk weg van storingsbronnen, en de kabel binnen naar je ontvanger leiden.
De "YouLoop" uit de Elektor Store is een goed uitgangspunt voor een goede antenne. Denk er wel aan dat deze niet echt geschikt is voor permanent gebruik buitenshuis. Er mag ook niets in de lus zitten :-)
Welkom in de wereld van de radio
Als je eenmaal een paar van de eigenaardigheden van radio golf propagatie kent, is de afstem- en luisterervaring van de ATS25 max-Decoder vergelijkbaar met die van veel grotere ontvangers. Ik merkte dat het bedienen van de ATS25 met de meegeleverde stylus even wennen is en in het begin was ik mijn stylus kwijt en moest ik sommige van de ultrakleine velden en pictogrammen op het aanraakscherm met mijn vingertop selecteren, maar ook dat werkte. Een ander klein probleem was om de radio stabiel te houden en in een lichte hoek te plaatsen met de nogal stijve (halfstijve) coaxkabel van de lusantenne die aan de achterkant was aangesloten. Ik loste dit op door de radio op een smartphonehouder te zetten. Ja, ik ben gewend aan SW-ontvangers vanaf 20 kg (Collins, Hallicrafters, je weet wel).
Ik heb een goedkope smartphonehouder gebruikt om de ontvanger in een comfortabele hoek te zetten om hem te bekijken en te bedienen. De stylus heeft ook zijn plaats.
Ik kon luisteren naar veel lokale QSO's op 80 meter SSB (3,5 MHz), wat echt een "chat"-band is met overdag afstanden tot 300 km tussen stations. Op 20 meter (14 MHz) was ik in staat om ouderwetse RTTY te ontvangen en zelfs wat SSTV dat ik echter niet heb geprobeerd te decoderen op mijn PC. De 40-m band (7 MHz) is geweldig om de automatische CW-decodeermogelijkheden van de ATS25 max-Decoder uit te proberen, mits de radio verbonden is met je lokale Wi-Fi-netwerk.
Jstvro-team (en Elektor-lezers), kunnen we alsjeblieft ook VLF, 4 meter (70 MHz) en 2 meter (144 MHz) krijgen?
Ik vond de AGC (automatische versterkingsregeling) en RF dempingsfuncties een beetje inconsistent en niet in staat om zenders met een hoog vermogen in de banden te weren, zoals bij sommige Chinese uitzendingen.
Veel van de geavanceerde digitale decodeerfuncties zoals FT8 en CW, maar ook NTP tijdwaarneming, zijn geheel of gedeeltelijk afhankelijk van verbinding met het internet. De ATS25 max-Decoder is eenvoudig online te zetten, maar het proces is voor verbetering vatbaar wat betreft de instructies. De Wi-Fi-verbinding, hoewel cruciaal voor de werking van de radio, wordt nogal vaag uitgelegd op de laatste (!) pagina van de handleiding. Verschillende stappen worden niet beschreven.
Menu's... de ATS25 max-Decoder heeft vele pagina's.
Het meest geruststellende om te weten is dat Elektor de ATS25 max-Decoder compleet met een geregistreerde product key levert, dus je hoeft er geen aan te vragen bij de makers. De product key wordt goed zichtbaar weergegeven als je de radio inschakelt. Ik stel voor dat je hem opschrijft en op een veilige plek bewaart. Vervolgens is het de uitdaging om het menu te vinden waar de radio kan inloggen op je Wi-Fi-netwerk. Duh, dat is op een van de laatste pagina's van het SETUP menu! Nadat je de radio hebt aangezet, druk je op NEXT, vervolgens op SETUP en vervolgens op NEXT (ongeveer 15 keer!) totdat je het menu "BT/Wi-Fi" ziet. Selecteer: "Wireless on" en dan "Select AP". De volgende stap is het selecteren van het gewenste Wi-Fi-netwerk en het invoeren van het wachtwoord. Mijn Wi-Fi-scan mislukte een aantal keer, de software bleef hangen en ik moest de radio uit- en weer inschakelen. Verlaat het menu en sla je instellingen op. Terug in de radiomodus, raak je het Wi-Fi-symbool op het scherm aan (het is piepklein!) en het zal groen oplichten. Je bent nu verbonden en klaar om te profiteren van de briljante online hulpprogramma's die de Jstvro groep speciaal voor de ATS25 max-Decoder heeft gemaakt.
Ere wie ere toekomt. 73 aan de ontwikkelaars!
Met je registratiesleutel kom je ook in aanmerking voor software-updates. Mijn radio geeft aan dat hij versie "Air 4.17 Beta" gebruikt en ik kon "Bluetooth" niet selecteren in het BT/Wi-Fi menu, dus ik denk dat dit een update of een soort uitbreiding in de nabije toekomst vereist.
Gebruiksvriendelijkheid
De "Retro" afstemschaal en S-Meter, maar ook de FT8 modus en de CW decoder werden al snel mijn favoriete functies van deze ESP radio met zijn ongelooflijke aantal opties en mogelijkheden.
Totally charming: the "retro" mode for the frequency scale!
De draagbaarheid van de radio plus de oplaadbare batterij die vele uren meegaat, maken het een geweldige keuze voor gebruik buitenshuis, ver weg van alle ruis veroorzaakt door mensen. Het afstemmen en bedienen van de ATS25-max Decoder is een genot als je eenmaal de bijgeleverde stylus onder de knie hebt om de juiste menu's te kiezen. De geluidskwaliteit van de interne luidspreker is goed, maar ik sluit liever mijn koptelefoon aan - geleend van mijn Samsung smartphone. Die werkt beter en stoort je huisgenoten niet.
Voor deze review had ik geen tijd om een IDE op mijn PC in te stellen, PUTTY op 115.200 baud te laten draaien en gedecodeerde berichten en stationsinformatie op mijn PC te lezen.
Wat ontbreekt er? Niet veel en er zijn zeker realiseerbare dingen in de toekomst, want de radio is echt een softwarekrachtpatser. Ik had graag een:
VLF-bandontvangst, zeg 50 kHz tot 200 kHz voor DCF/MSF-tijdwaarnemingsstations, lowfers, enz.
VHF luchtbandontvangst (niet in alle landen toegestaan)
NBFM voor de CB band (40 kanalen, Europees)
Iets minder Italiaans in de (Engelse) handleiding
Betere begeleiding voor de Wi-Fi setup
Aangezien de ATS25 max-Decoder wordt aangestuurd door ESP32 en Elektor-lezers zowel talrijk als kundig zijn als het gaat om codering voor dit platform, ben ik ervan overtuigd dat aan alle bovenstaande punten kan worden voldaan.
De ATS25 max-Decoder met vooraf geregistreerde productsleutel is verkrijgbaar als Elektor Labs Selected product in de Elektor Store.
Discussie (1 opmerking(en))