Wanneer we een boodschappenlijst maken van apparatuur die absoluut onmisbaar is in een elektronica-lab, dan mag ‘soldeerbout’ of ‘temperatuur-geregeld soldeerstation’ daar absoluut niet op ontbreken. Dat zijn al twee opties en wie zich gaat oriënteren op het huidige aanbod, zal waarschijnlijk overdonderd worden door het grote aantal verkrijgbare merken en typen en zich – niet op de laatste plaats – verbazen over de enorme prijsverschillen. Prijzen variëren van nog geen tientje voor een heel simpel boutje tot (veel) meer dan € 1000 voor een professioneel soldeerstation. En wat moet je dan kiezen? Wie heel af en toe eens een draadje wil kunnen vastsolderen, kan heus wel volstaan met een goedkoopje, maar wie zich serieuzer met elektronica bezig wil houden, komt toch al snel uit bij een temperatuurgeregeld soldeerstation van een bekender, meer gerenommeerd merk zoals Weller.

Elektor heeft sinds enige tijd de WT 1014-set van dit merk in de shop en ik kreeg de vraag om dit soldeerstation eens aan de tand te voelen en mijn bevindingen te delen met onze lezers. Laat ik het maar meteen zeggen: ik ben geen Weller-fan. Op de kwaliteit van dit merk is niets af te dingen, maar als je hun prijslijst bekijkt, kom je toch snel in de verleiding om iets goedkopers te gaan zoeken. Bovendien waren de bouten van Weller waar ik in het verleden mee gewerkt heb voor mij te lomp en te zwaar en ergerde ik me aan de relatief lange opwarmtijd. Maar wie weet zal deze ‘hernieuwde kennismaking’ mij van mening doen veranderen.

De WT 1014 is een set uit de midden-(prijs)klasse van Weller en bestaat uit:
  • Soldeerstation WT 1
  • Soldeerbout WSP-80
  • Soldeerbout-standaard WSR 201

De WT 1 is geschikt voor zes verschillende soldeerbouten uit het Weller-aanbod, de WSP-80 is daarbij qua vermogen (80 W) en grootte de zwaarste uit dit assortiment. De bout is ook aan te sluiten op een 120 W WT 1H-station en de standaard kan gebruikt worden voor andere modellen soldeerbouten uit deze serie. Het WT 1014-set wordt dan ook geleverd in een grote kartonnen doos waarin de drie onderdelen nog eens apart verpakt zijn. Eén voor één uitpakken dan maar...

Allereerst de standaard, een onderdeel dat misschien het minst spannend lijkt, maar tijdens gebruik merk je pas hoe belangrijk het is. Een goede standaard gewoon blijft op zijn plek staan als je de bout erin zet of eruit haalt. Daarnaast moet de bout er makkelijk in en uit gaan. Het moet geen kwestie van ‘goed mikken’ zijn als je deze in de houder wilt zetten en het is minstens net zo irritant als de bout blijft haken als je ‘m wilt pakken. Ik kan er kort over zijn: de WSR 201 scoort in beide opzichten een dikke voldoende. De standaard staat als een huis er werkt lekker, helemaal niets op aan te merken. Er zit een beugeltje aan om extra soldeerstiften op te bergen, erg fijn dat die niet los op de werktafel hoeven te zwerven. Voor het schoonmaken van stiften heeft de standaard zowel een sponsje als een dot ‘staalwol’. Goed over nagedacht dus, maar dat mag je ook wel verwachten van een fabrikant die het vak al meer dan 75 jaar beheerst.
  
De soldeerbout zelf (de WSP-80) is verrassend licht en handzaam voor een bout van 80 W. Een soepel, dun snoer dat lang genoeg is, daar is ook helemaal niets mis mee. De WSP-80 wordt geleverd met een redelijk dikke stift (type LT B) met een 2,4 × 0,8 mm beitelvormige punt, die door zijn vorm zowel voor het fijnere als het zwaardere soldeerwerk geschikt is. Toch zou ik er voor het fijnere SMD-werk meteen een dunnere, spitsere stift bij aanschaffen. Het arsenaal stiften in de LT-reeks is indrukwekkend (veel vormen en afmetingen, zie [1]), al moet ik zeggen dat het Weller-assortiment zo groot is, dat je daar soms door de bomen het bos niet meer ziet.

De prijzen van de stiften zijn absoluut acceptabel, de duurste zijn zo rond de € 10 per stuk. En voor wie de gok wil wagen: online zijn in het verre oosten setjes van 10 verschillende LT-tips te koop voor € 9, maar dat zullen echt geen originele Weller-accessoires zijn.

Voor het wisselen van stiften is geen speciaal gereedschap nodig. De grote kunststof ring kun je ook als de bout nog heet is losschroeven zonder je vingers te branden. Stift uit de huls, andere erin en weer vast! Toegeven: in dit proces zou een siliconen lap zoals merk X standaard meelevert bij hun soldeerstations geen overbodige luxe zijn geweest. Het duurt nou eenmaal wel even voordat de metalen delen van een soldeerbout afgekoeld zijn. De neiging is dan groot om de eerste de beste tang te erbij te pakken om brandblaren te voorkomen, maar dat is, hoe voorzichtig je het ook doet, niet bevorderlijk voor het behoud van de stift of huls. Bovenop het soldeerstation zelf zit een bak om (hete) soldeerstiften in te leggen en de voering van zwart siliconenrubber die daar los in ligt, kán op zich ook wel dienst doen als ‘pannenlap’, maar dat is niet echt de bedoeling.
  
Het soldeerstation WT 1 is qua kleur en vormgeving meteen herkenbaar als een telg uit de Weller-familie. Een degelijk kastje met degelijke knoppen (aan/uit, exit, down, up en menu) en een groot, duidelijk afleesbaar LCD met backlight, dat meer functies, instellingen en opties herbergt dan je in eerste instantie zou vermoeden. En ook meer mogelijkheden dan je als standaardgebruiker echt nodig hebt. De bijgeleverde handleiding ziet er wel lijvig uit, maar de eerste paar pagina’s zijn een getekende handleiding die niet zouden misstaan in de instructies van een niet nader te noemen Zweeds bedrijf met zelfbouwmeubels. De rest, lees: het overgrote deel, zijn veiligheidsaanwijzingen en garantiebepalingen in diverse talen. De plaatjes geven wel voldoende informatie om meteen aan de slag te kunnen met het soldeerstation, maar toch is het een beetje spijtig dat niet ook de Aanvullende Gebruiksaanwijzing [2] wordt meegeleverd. Hierin wordt namelijk meer informatie gegeven over de werking en instellingen van de WT 1. Zoals gezegd zijn veel functies niet zo belangrijk voor normaal gebruik, maar het kan bijvoorbeeld geen kwaad om te weten dat het station vergrendeld kan worden en, misschien nog belangrijker, hoe je die vergrendeling er weer af haalt.

Naast de connector voor de soldeerbout op het frontpaneel zitten er aan de voorzijde, onderaan een 3,5 mm jack-aansluiting voor potentiaalvereffening (losse stekker is meegeleverd) en een RJ11-aansluiting voor het Zero Smog-afzuigsysteem van Weller. Op de achterzijde wordt de netvoedingskabel ingestoken.

Na het inschakelen is meteen een van mijn vooroordelen over Weller verdwenen: hoewel het geen snelheidsmonster is, is de bout toch binnen zeer acceptabele tijd op temperatuur. Eerste soldeertestjes gaan prima. Even stukje tekst voor deze review typen en daarna de soldeerbout weer uit de houder halen om te ontdekken dat deze afgekoeld is, is in eerste instantie een kleine verrassing. Je merkt het pas op het moment dat je weer wilt solderen en het tin niet meer smelt. Het soldeerstation heeft namelijk een instelbare stand-by-tijd en wanneer deze verstreken is, regelt de WT 1 de bout terug tot een (ook instelbare) lagere temperatuur om de levensduur van de stift te verlengen. Om de WSP-80 weer uit stand-by te krijgen, moet je kort op up of down drukken. Als je nog langer wacht, schakelt de WT 1 de soldeerbout zelfs helemaal uit en moet je beide toetsen indrukken om verder te kunnen met solderen; uiteraard is ook deze tijd instelbaar.
  
Weller heeft bouten in het assortiment die met een bewegingssensor aan het station melden wanneer de soldeerbout gebruikt wordt. Daarmee wordt dit stand-by-interval steeds weer gereset, of wordt de stand-by automatisch opgeheven zodra de bout in beweging komt. Helaas heeft de WSP-80 deze sensor niet en zit er niets anders op dan af en toe het station handmatig wakker te maken. Natuurlijk kun je het stand-by-interval verlengen (tot maximaal 99 minuten) om er minder vaak last van te hebben, maar bedenk daarbij dat deze functionaliteit echt wel nut heeft om langer plezier te hebben van de stift. Ondanks dit minpuntje is het prima werken met de WT 1014-set.

Conclusie

Het WT 1014-set heeft mijn mening over Weller absoluut veranderd. Een soldeerboutje dat lekker in de hand ligt en gewoon fijn werkt, hoewel een dunnere stift voor het fijnere (SMD-) werk geen overbodige luxe is. Er zijn verschillende soorten en maten stiften voor een heel schappelijke prijs beschikbaar en van een fabrikant als Weller mag je verwachten dat alle (reserve-)onderdelen nog de nodige jaren verkrijgbaar zijn en blijven. De standaard, het station en de soldeerbout maken alle drie een degelijke indruk en ook over de ergonomie is goed nagedacht. Toegeven: de set is niet bepaald goedkoop, maar je met de WT 1014 heb je dan wel een prima soldeerstation in huis waar je nog jaren plezier van zult hebben.